8 mei 1853 - 21 mei 1853

zondag 8 mei 1853 tot zaterdag 14 mei 1853

Voor de MilitairenLeiden, Militaire kerk
, Schatkist, GevangenenLeiden, Gevangenhuis / Militaire Strafgevangenis
Abraham was van 1849-1876 ook werkzaam als Protestant geestelijke van het Militaire Detentiehuis te Leiden. en in de O[ude] K[erk]Leiden, Oude Kerk (?)
m[orgen] gepreekt (eedxxx)Transcriptie aantekening
Twijfel of onzekerheid aangegeven in transcriptie.. In deze week stierf Juf[frouw] PlanjerDebora van Luijn (1792-1853)
Debora was de vrouw van Jacobus Planjer, een aannemer uit Leiden en vriend van Abraham.

Gedoopt: zondag 4 maart 1792 te Leiden, Zuid-Holland
Overleden: vrijdag 13 mei 1853 te Leiden, Zuid-Holland
Beroep: Dienstbode
Ouders: Mattheus van Luijn, Jannetje Chrispijn
Echtgenoot: Jacobus Planjer (gehuwd 4 december 1817)
Kinderen: Debora Jacoba Maria (1818-1849), Jacobus Johannes (1820-1879), Leendert Aarnout (1822-1822), Leendert Jacobus (1823-?), Jacoba Debora (1826-1906), Jannetje (1828-1829), Jannetje Debora (1830-1904), Willem Fredrik (1832-1833), Marianna Wilhelmina (1835-1910)
. Er heerscht overal veel leven en beweging van wege de nieuwe verkiezingenWoord voor woordenlijst
Verkiezing
Verkiezing.

zondag 15 mei 1853

Pinkster[en]Woord voor woordenlijst
Pinksteren
Pinksteren. Vroegpr[eek] M[are] K[erk]Leiden, Marekerk
Gebed om den H[eilige] G[eest]. Gevangen[en]Leiden, Gevangenhuis / Militaire Strafgevangenis
Abraham was van 1849-1876 ook werkzaam als Protestant geestelijke van het Militaire Detentiehuis te Leiden. pinksterstof.

maandag 16 mei 1853

m[orgen] gevangen[en]Leiden, Gevangenhuis / Militaire Strafgevangenis
Abraham was van 1849-1876 ook werkzaam als Protestant geestelijke van het Militaire Detentiehuis te Leiden. Bijbeloefening. 'S avonds naar ValkenburgValkenburg
De vroegere gemeente Valkenburg is thans onderdeel van de gemeente Katwijk..

dinsdag 17 mei 1853

Dag van verkiezingenWoord voor woordenlijst
Verkiezing
Verkiezing. Vele visites gemaakt. Smiddags had de overname van de HuiszittenhuisWoord voor woordenlijst
Huiszittenhuis kwestie
Het "Huiszittenhuis" en de "Huiszittenhuis kwestie"
Kerk en overheid werkten samen in het Huiszittenhuis aan de bedeling van armen (de "huiszitten"). Bestuurders werden voor de helft door de stad benoemd (regenten) en voor de helft door de kerk (diakenen). De stad gaf subsidie, de uitvoering lag in handen van de Hervormde diaconie. Echter, tussen gemeenteraad en diaconie boterde het niet. De gemeenteraad vond de armenzorg te duur en niet effectief genoeg. In juni 1848 liep het helemaal fout.
Thorbecke en de armenzorg
Het college van B&W wilde uit onvrede met het gevoerde beleid de door de kerk benoemde diakenen uit het Huiszittenhuis aan de Oude Rijn verwijderen. Daarbij vielen rake klappen. De zaak was verhard door de principiële opstelling van de liberale raadsleden onder aanvoering van J.R. Thorbecke. Hij stelde dat de armenzorg bij de overheid thuishoorde en niet bij de kerk. Thorbecke kon als regeringsleider deze ideeën niet verwezenlijken: zijn kabinet viel door de antikatholieke en antiliberale Aprilbeweging van 1853.
Bron: www.deleidsecanon.nl.administratie plaats. Alles liep heerlijk af. BerkhoutNanning Berkhout (1784-1854)
Nanning Berkhout was een collega van Abraham in Leiden.

Geboren: zondag 7 maart 1784 te Maarssen, Utrecht
Overleden: donderdag 2 november 1854 te Leiden, Zuid-Holland
Beroep: Predikant te Woudenberg (vanaf 1806), Predikant te Velsen (vanaf 1808), Predikant te Sneek (vanaf 1817), Predikant te Leiden (vanaf 1823)
Ouders: Victor Jacobus Berkhout (±1746-1824), Margaretha Jacoba Trupell (1758-1845)
Echtgenote: Marie Antonia Hubrecht (gehuwd 7 maart 1811)
Kinderen: Paul Hendrik (1824-1872)
s toespraak was zeer stichtelijk. ~~Boon~~

woensdag 18 mei 1853

Savonds Krans bij BrownAlef Brown (±1796-1856)
Alef Brown was een collega van Abraham.

Geboren: ca. 1796 te Arnhem, Gelderland
Overleden: zondag 1 juni 1856 te Leiden, Zuid-Holland
Beroep: Predikant
Ouders: John Brown, Johanna Weekholt
Echtgenote: Willemina Neletta Jongeneel (gehuwd 18 februari 1825)
. RomeliaRomelia van der Tuuk (1813-1886)
Echtgenote van Abraham I.
Abraham noemt haar Romelia, maar later in zijn leven ook "Moeder" of zelfs "mijn Wijfje".

Geboren: dinsdag 13 april 1813 te Veendam, Groningen
Overleden: zondag 11 april 1886 te Leiden, Zuid-Holland
Ouders: Michael van der Tuuk (1781-1842), Ellegonda Durandina Dijck (1783-1851)
Echtgenoot: Abraham Rutgers van der Loeff (gehuwd 2 februari 1835)
Kinderen: Abraham (1835-1835), Suzanna Maria (1837-1917), Abraham (1839-1886), Michael (1840-1899), Pieter Arnoud (1842-1889), Ellegonde Durande (1844-1846), Theodoor (1846-1917), Markus (1847-1897), Manta (1848-1889), Jan Bertram (1849-1923), Ellegonda Duranda (1850-1935), Wijnand (1851-1921), Romelia (1854-1934), Johannes (1855-1889)
ging niet mede omdat MarkusMarcus van der Tuuk (1816-1890)
Abrahams zwager, Marcus van der Tuuk. Abraham noemt hem zowel "Marcus" als "Markus".
Woonplaats: Veendam.

Geboren: woensdag 30 oktober 1816 te Veendam, Groningen
Overleden: zaterdag 15 februari 1890 te Veendam, Groningen
Beroep: Advocaat en Procureur te Veendam, Raadsheer in het Provinciaal Gerechtshof van Groningen, Lid der staten van Groningen
Ouders: Michael van der Tuuk (1781-1842), Ellegonda Durandina Dijck (1783-1851)
Echtgenote: Wobbina Brechtina van der Tuuk (gehuwd 8 mei 1851)
Kinderen: Fedde (1857-1916), Ellegonda Durandina (1859-1948)
en BieneWobbina Brechtina van der Tuuk (1821-1910)
Een tante van Abraham. Zij trouwde in 1851 met Marcus van der Tuuk (een broer van Romelia), en woonde in Veendam.
Abraham noemt haar "Biene" of zelfs "Bientje". Dit is enigszins verwarrend, want zijn schoonzus noemt hij ook zo.

Geboren: donderdag 13 december 1821 te Gieten, Drenthe
Overleden: maandag 20 juni 1910 te Groningen, Groningen
Ouders: Feddo van der Tuuk (1785-1836), Geeske Bregenbeek Borgesius (1792-1859)
Echtgenoot: Marcus van der Tuuk (gehuwd 8 mei 1851)
Kinderen: Fedde (1857-1916), Ellegonda Durandina (1859-1948)
gekomen waren. Ik was savonds nog laat bij ZaalbergHermanus Zaalberg (1812-1884)
Waarschijnlijk betreft dit de fabrikant en (latere) burgemeester Herman Zaalberg.

Geboren: zondag 17 mei 1812 te Leiden, Zuid-Holland
Overleden: maandag 28 april 1884 te Beverwijk, Noord-Holland
Beroep: Diaken van Leiden, Regent bij het Huiszittenhuis, Diaken der Nederlandsch Hervormde Gemeente, Fabrikant / fabriekeur van dekens (vanaf 1835 tot 1854), Koopman / grossier in manufacturen (vanaf 1854 tot 1868), Burgemeester van Castricum (vanaf 1868 tot 1869), Burgemeester van Heemskerk (vanaf 1868 tot 1884)
Ouders: Johannes Cornelis Zaalberg (±1766-?), Maria Brouwer
Echtgenote: Elisabeth Hendrica Kiewit (gehuwd 20 mei 1835)
Kinderen: Maria (1836-1836), Elsje (1837-1901), Maria (1840-1917), Hendrina Hermina (1842-1915), Carolina Maria Elisabeth (1844-1870), Hermanus (1845-1846), Elisabeth Henrica (1847-1910), Gerardina Wilhelmina (1849-1901), Susanna Jacoba (1854-1945)
.

donderdag 19 mei 1853

Zeer druk gehad met het stellen van een stuk voor de courant en drie malen gekatechezeerdWoord voor woordenlijst
Catechizeeren
catechizeeren: godsdienstonderwijs geven (bij de protestanten).
Overigens schrijft Abraham het zowel met een 'c' ("catechizeeren") als met een 'k' ("katechizeeren"). zoodat ik niet veel aan 't gezelschap van MarkusMarcus van der Tuuk (1816-1890)
Abrahams zwager, Marcus van der Tuuk. Abraham noemt hem zowel "Marcus" als "Markus".
Woonplaats: Veendam.

vrijdag 20 mei 1853

Voor de middag deden RomeliaRomelia van der Tuuk (1813-1886)
Echtgenote van Abraham I.
Abraham noemt haar Romelia, maar later in zijn leven ook "Moeder" of zelfs "mijn Wijfje".

Geboren: dinsdag 13 april 1813 te Veendam, Groningen
Overleden: zondag 11 april 1886 te Leiden, Zuid-Holland
Ouders: Michael van der Tuuk (1781-1842), Ellegonda Durandina Dijck (1783-1851)
Echtgenoot: Abraham Rutgers van der Loeff (gehuwd 2 februari 1835)
Kinderen: Abraham (1835-1835), Suzanna Maria (1837-1917), Abraham (1839-1886), Michael (1840-1899), Pieter Arnoud (1842-1889), Ellegonde Durande (1844-1846), Theodoor (1846-1917), Markus (1847-1897), Manta (1848-1889), Jan Bertram (1849-1923), Ellegonda Duranda (1850-1935), Wijnand (1851-1921), Romelia (1854-1934), Johannes (1855-1889)
met M[arkus]Marcus van der Tuuk (1816-1890)
Abrahams zwager, Marcus van der Tuuk. Abraham noemt hem zowel "Marcus" als "Markus".
Woonplaats: Veendam.

Geboren: woensdag 30 oktober 1816 te Veendam, Groningen
Overleden: zaterdag 15 februari 1890 te Veendam, Groningen
Beroep: Advocaat en Procureur te Veendam, Raadsheer in het Provinciaal Gerechtshof van Groningen, Lid der staten van Groningen
Ouders: Michael van der Tuuk (1781-1842), Ellegonda Durandina Dijck (1783-1851)
Echtgenote: Wobbina Brechtina van der Tuuk (gehuwd 8 mei 1851)
Kinderen: Fedde (1857-1916), Ellegonda Durandina (1859-1948)
en B[iene]Wobbina Brechtina van der Tuuk (1821-1910)
Een tante van Abraham. Zij trouwde in 1851 met Marcus van der Tuuk (een broer van Romelia), en woonde in Veendam.
Abraham noemt haar "Biene" of zelfs "Bientje". Dit is enigszins verwarrend, want zijn schoonzus noemt hij ook zo.

zaterdag 21 mei 1853

KerkeraadsvergaderingWoord voor woordenlijst
Kerkeraad
De kerkenraad is het bestuur van een lokale protestantse kerkelijke gemeente.
Theoretisch gezien staat de kerkenraad boven de predikanten. De kerkenraden zijn afgeleid uit het nieuwe testament waar de ambten worden genoemd. Er waren oudsten met verantwoordelijkheid voor het zuiver houden van de Kerk (leer en leven) en oudsten die bovendien het Woord moesten bedienen. Na hervorming vanuit de katholieke kerk werden door Johannes Calvijn ambten ingesteld. Een van hun taken was de controle van de predikant. De predikant moest schriftuurlijk prediken.
Een kerkenraad bestaat vaak uit de ouderlingen en diakenen van een gemeente, de predikant, en soms kerkvoogden (in de Protestantse Kerk in Nederland heten zij kerkrentmeesters).
Bron: wikipedia.org. waarin ik verslag deed en ontslag kreeg met mijn moeyelijke commissie voor 't H[uis]Z[itten]H[uis]Woord voor woordenlijst
Huiszittenhuis kwestie
Het "Huiszittenhuis" en de "Huiszittenhuis kwestie"
Kerk en overheid werkten samen in het Huiszittenhuis aan de bedeling van armen (de "huiszitten"). Bestuurders werden voor de helft door de stad benoemd (regenten) en voor de helft door de kerk (diakenen). De stad gaf subsidie, de uitvoering lag in handen van de Hervormde diaconie. Echter, tussen gemeenteraad en diaconie boterde het niet. De gemeenteraad vond de armenzorg te duur en niet effectief genoeg. In juni 1848 liep het helemaal fout.
Thorbecke en de armenzorg
Het college van B&W wilde uit onvrede met het gevoerde beleid de door de kerk benoemde diakenen uit het Huiszittenhuis aan de Oude Rijn verwijderen. Daarbij vielen rake klappen. De zaak was verhard door de principiële opstelling van de liberale raadsleden onder aanvoering van J.R. Thorbecke. Hij stelde dat de armenzorg bij de overheid thuishoorde en niet bij de kerk. Thorbecke kon als regeringsleider deze ideeën niet verwezenlijken: zijn kabinet viel door de antikatholieke en antiliberale Aprilbeweging van 1853.
Bron: www.deleidsecanon.nl..

Gebruik s.v.p. het contactformulier voor vragen en opmerkingen

Transcriptie: drs. E.Th.A. (Ellen) Broersen-Koster
Lida Zimmerman
Scan nummer: 113