8 november 1847 - 15 november 1847

maandag 8 november 1847

Op mijne kamer. Smiddags huisbezoek gedaan N[ieuwe?]rijnTranscriptie aantekening
Twijfel of onzekerheid aangegeven in transcriptie.. Savonds RomeliaRomelia van der Tuuk (1813-1886)
Echtgenote van Abraham I.
Abraham noemt haar Romelia, maar later in zijn leven ook "Moeder" of zelfs "mijn Wijfje".

Geboren: zondag 23 november 1794 te Rotterdam, Zuid-Holland
Overleden: zaterdag 11 december 1852 te Leiden, Zuid-Holland
Beroep: Litterator en publicist, Medestichter Groninger School (Evangelische richting), Predikant te Nederlangbroek (vanaf 1819), Predikant bij de Hervormde Gemeente te Alkmaar (vanaf 1822), Predikant te Utrecht (vanaf 1823), Hoogleraar theologie te Groningen (vanaf 1829), 2e luitenant infanterie tiendaagse veldtocht (1831), Hoogleraar Dogmatiek te Leiden (vanaf 1839)
Ouders: Jan Willem van Oordt (1764-1844), Maria Louisa Gobius (1770-1812)
Echtgenote: Henriette Jacoba Bakker (gehuwd 10 oktober 1823)
gehaald.

dinsdag 9 november 1847

Gewerkt. Smiddags gekatechezeerdCatechizeeren
catechizeeren: godsdienstonderwijs geven (bij de protestanten).
Overigens schrijft Abraham het zowel met een 'c' ("catechizeeren") als met een 'k' ("katechizeeren")., de Moen op thee. Savonds gekatechezeerd.

woensdag 10 november 1847

Het weder was heerlijk. Ik wandelde naar het station om Allegonda GockingaAlagonda Maria Gockinga (1808-1852)

Geboren: vrijdag 6 mei 1808 te Groningen, Groningen
Overleden: zaterdag 28 augustus 1852 te Keulen, Duitsland
Ouders: Joseph Gockinga (1778-1851), Catharina Modderman (1782-1864)
af te halen. Wij bezochten daarop in gezelschap v[an] v[an] OordtJan Frederik van Oordt (1794-1852)
Hoogleraar en grondlegger van de Groninger School. In Leiden volgde hij L. Suringar op in 1839 tot 1852.

Geboren: ca. 1796 te Arnhem, Gelderland
Overleden: zondag 1 juni 1856 te Leiden, Zuid-Holland
Beroep: Predikant
Ouders: John Brown, Johanna Weekholt
Echtgenote: Willemina Neletta Jongeneel (gehuwd 18 februari 1825)
ter kerk en bragt vervolgens met RomeliaRomelia van der Tuuk (1813-1886)
Echtgenote van Abraham I.
Abraham noemt haar Romelia, maar later in zijn leven ook "Moeder" of zelfs "mijn Wijfje".

donderdag 11 november 1847

Eens gedacht over eene toespraak voor HulpbetoonChristelijk Hulpbetoon
Christelijk Hulpbetoon: Abraham was van 1844-1878 lid van het hoofdbestuur van de protestantse vereniging Christelijk Hulpbetoon.. Smiddags huisbezoek. Savonds vergadering van de Vereeniging bij Delfos.

vrijdag 12 november 1847

Een preek gezocht voor Haarlem; eenige bezoeken gedaan.

zaterdag 13 november 1847

Mij gepraepareerd voor morgen. Smiddags op de treinTrein
Trein: Het is grappig om te zien wanneer Abraham begint per trein te reizen: een nieuwe uitvinding in zijn tijd! Abraham noemt het ook wel "Spoortrein".
In 1765 werd in Engeland de stoommachine uitgevonden om te gebruiken in fabrieken. In 1804 zette een Engelse uitvinder voor het eerst wielen onder de stoommachine. Dat was eigenlijk de eerste trein. In 1830 werd de eerste spoorlijn van de wereld geopend. Dat was ook in Engeland. Daarover reed de Rocket met een snelheid van 50 km. per uur.
Bron: spreekbeurten.nl
Trein

met PaulinePaulina Elisabeth de Leeuw (1821-1851)
Pauline is de dochter van Pieter de Leeuw en Johanna Geertruida Rutgers, zuster van Abrahams moeder.

Geboren: dinsdag 30 januari 1821 te Houtrijk en Polanen, Spaarnwoude, Noord-Holland
Overleden: vrijdag 3 oktober 1851 te Haarlem, Noord-Holland
Ouders: Pieter de Leeuw (1777-1852), Johanna Geertruida Rutgers (1791-1859)
naar Haarlem. HinlopenHinlopen, Ferdinand Cornelis
Ferdinand Cornelis Hinlopen, geh. met Dana Maria van Outhoorn, was predikant te Haarlem. haalde ons af. Wij bragten eerst het nichtje thuis en gingen daarop in de kerk om den predikstoel te passen. Overigens sleten wij dien avond met nuttige discoursenDiscours
Discours: 1) redevoering. 2) discussie..

zondag 14 november 1847

Ik preekte met zeer veel opgewektheid, 306, aandoenelijk was mij de gedachte, dat op dienzelfde predikstoel GrootvaderAbraham Rutgers (1751-1809)
Een grootvader van Abraham: de vader van zijn moeder.

Geboren: zaterdag 4 september 1751 te Aalsmeer, Noord-Holland
Overleden: zondag 21 mei 1809 te Haarlem, Noord-Holland
Beroep: Beroepen te Doorn (1772), Nederlands Hervormd predikant te Doorn, bevestigd door zijn vader (predikant te Utrecht) (vanaf 1772 tot 1774), Beroepen te Oude Tonge (1774), Nederlands Hervormd predikant te Oude Tonge, bevestigd door zijn vader (vanaf 1774 tot 1777), Beroepen te Sommelsdijk, bedankt (1776), Beroepen te Oostzaan (aangenomen) en te Maasland (bedankt) (1776), Nederlands Hervormd predikant te Oostzaan, bevestigd door zijn vader (vanaf 1777 tot 1778), Beroepen te Amersfoort (1777), Nederlands Hervormd predikant te Amersfoort, bevestigd door zijn vader (vanaf 1778 tot 1779), Beroepen te Delft, bedankt (1778), Beroepen te Haarlem (1779), Nederlands Hervormd predikant te Haarlem, bevestigd door Ds Hofscha (?) (vanaf 1779 tot 1809), Bedankt voor het drietal te Rotterdam (?) (1781), Secretaris der Noord-Hollandsche Synode te Hoorn (1785), Scriba te Hoorn (1791), Secretaris der Noord-Hollandsche Synode te Enkhuizen (1798), Assessor der Noord-Hollandsche Synode te Purmerend (1799)
Ouders: Paulus Rutgers (1721-1801), Neeltje Moens (1727-1808)
Echtgenote: Suzanna Maria van Pabst (gehuwd 17 maart 1778)
Kinderen: Johanna Dorothea (1779-1859), Paulus (1781-1802), Adriana Catharina (1784-1857), Johanna Abigail Wilhelmina (1786-1788), Louiza Eleonora (1789-1855), Johanna Geertruida (1791-1859), Johan Gaspar (1792-1855), Catharina Suzanna Maria (1796-1876)
zoo menigwerf de gemeente gesticht had. Na de kerk was OomPieter de Leeuw (1777-1852)
Pieter de Leeuw, opziener Hoogheemraadschap.
Gehuwd met Johanna Geertruida Rutgers, zuster van Abrahams moeder.
Woonplaats: Halfweg, Haarlem.

Gedoopt: zondag 9 maart 1777 te Delft, Zuid-Holland
Overleden: maandag 10 mei 1852 te Haarlem, Noord-Holland
Beroep: Opziener Hoogheemraadschap Rhijnland (vanaf 1815 tot 1827), Burgemeester van Houtrijk en Polanen (1827)
Ouders: Jan de Leeuw, Claartje van Aken
Echtgenotes: Josina Tijmens (gehuwd 19 juni 1809), Johanna Geertruida Rutgers (gehuwd 13 september 1815)
Kinderen: Johan Carel (1816-1880), Abraham Johannes (1817-1884), Suzanna Maria (1819-1870), Paulina Elisabeth (1821-1851), Adriana Catharina (1822-1897), Louize Eleonora (1825-1876)
en T[ante] de LeeuwJohanna Geertruida Rutgers (1791-1859)
Een van de zusters van de moeder van Abraham. Abraham noemt haar "Tante Trui" en "Tante de Leeuw".
Ze was getrouwd met Pieter de Leeuw, Abraham beschrijft haar in zijn biografische aantekeningen ook als "Mevrouw de Leeuw op Swanenburg te Halfweg"
Woonplaats: Halfweg.

Geboren: zondag 13 maart 1791 te Haarlem, Noord-Holland
Overleden: dinsdag 15 februari 1859 te Haarlem, Noord-Holland
Ouders: Abraham Rutgers (1751-1809), Suzanna Maria van Pabst (1753-1824)
Echtgenoot: Pieter de Leeuw (gehuwd 13 september 1815)
Kinderen: Johan Carel (1816-1880), Abraham Johannes (1817-1884), Suzanna Maria (1819-1870), Paulina Elisabeth (1821-1851), Adriana Catharina (1822-1897), Louize Eleonora (1825-1876)
en KuenenAbraham Kuenen (1828-1891)
Kuenen zou kunnen zijn: Abraham Kuenen (1828-1891), die in 1852 buitengewoon hoogleraar theologie werd in Leiden en in 1855 gewoon hoogleraar. In 1855 huwde hij met Wiepke Muurling (1833-1883), dochter van de Groningse hoogleraar W. Muurling.
Zijn moeder Catharina Suzanna Maria Rutgers (1796-1876) was een zuster van Abrahams moeder.

Geboren: dinsdag 16 september 1828 te Haarlem, Noord-Holland
Overleden: donderdag 10 december 1891 te Leiden, Zuid-Holland
Beroep: Hoogleraar in de Godgeleerdheid aan de Hogeschool te Leiden, Nederlands protestants theoloog
Ouders: Johannes Petrus Kuenen (1789-1843), Catharina Suzanna Maria Rutgers (1796-1876)
Echtgenote: Wiepkje Muurling (gehuwd 2 augustus 1855)
Kinderen: Catharina Susanna Maria (1863-1940), Ida Maria (1864-1901), Johannes Petrus (1866-1922), Wilhelmina (1868-1938), Everdina Suzanna (1870-1920), Willem Abraham (1873-1951), Wiepkje Sytzske Christina (1874-1955)
bij HinlopenHinlopen, Ferdinand Cornelis
Ferdinand Cornelis Hinlopen, geh. met Dana Maria van Outhoorn, was predikant te Haarlem. en daarna gingen wij visites doen bij den Heer WesterkappelJacob van Westerkappel (1772-1854)
Jacob Loos van Westerkappel was de schoonvader van Jacob Bodisco (een doopsgezinde collega van Abraham uit Noordbroek). Hij woonde in Haarlem.

Geboren: 1772 te Haarlem, Noord-Holland
Overleden: vrijdag 13 januari 1854 te Haarlem, Noord-Holland
Beroep: Boekhouder en zaakwaarnemer
Ouders: Izaak van Westerkappel, Alida Loos
Partner(s): Maria Clara Sterk
Kinderen: Maria Loos (1809-1891)
, Klaterbos, Crommelin enz. Ook deden wij nog eene aangename wandeling op de wal. Na smiddags smakelijk gegeten te hebben, kerkten wij bij de Klerk en hadden daarop met Moltzen een aangename Theologische avond.

maandag 15 november 1847

Smorgens op de eerste treinTrein
Trein: Het is grappig om te zien wanneer Abraham begint per trein te reizen: een nieuwe uitvinding in zijn tijd! Abraham noemt het ook wel "Spoortrein".
In 1765 werd in Engeland de stoommachine uitgevonden om te gebruiken in fabrieken. In 1804 zette een Engelse uitvinder voor het eerst wielen onder de stoommachine. Dat was eigenlijk de eerste trein. In 1830 werd de eerste spoorlijn van de wereld geopend. Dat was ook in Engeland. Daarover reed de Rocket met een snelheid van 50 km. per uur.
Bron: spreekbeurten.nl
Trein

weer naar L[eiden] waar ik mijn beste vrouwRomelia van der Tuuk (1813-1886)
Echtgenote van Abraham I.
Abraham noemt haar Romelia, maar later in zijn leven ook "Moeder" of zelfs "mijn Wijfje".

Geboren: dinsdag 13 april 1813 te Veendam, Groningen
Overleden: zondag 11 april 1886 te Leiden, Zuid-Holland
Ouders: Michael van der Tuuk (1781-1842), Ellegonda Durandina Dijck (1783-1851)
Echtgenoot: Abraham Rutgers van der Loeff (gehuwd 2 februari 1835)
Kinderen: Abraham (1835-1835), Suzanna Maria (1837-1917), Abraham (1839-1886), Michael (1840-1899), Pieter Arnoud (1842-1889), Ellegonde Durande (1844-1846), Theodoor (1846-1917), Markus (1847-1897), Manta (1848-1889), Jan Bertram (1849-1923), Ellegonda Duranda (1850-1935), Wijnand (1851-1921), Romelia (1854-1934), Johannes (1855-1889)
en kinderenKinderen van Abraham
Kinderen van Abraham (algemeen, zonder namen te noemen). Gode zij dank in welstand terug vond. Ik moest daarop terstond adsisteeren bij de collecte voor het HuiszittenhuisHuiszittenhuis kwestie
Het "Huiszittenhuis" en de "Huiszittenhuis kwestie"
Kerk en overheid werkten samen in het Huiszittenhuis aan de bedeling van armen (de "huiszitten"). Bestuurders werden voor de helft door de stad benoemd (regenten) en voor de helft door de kerk (diakenen). De stad gaf subsidie, de uitvoering lag in handen van de Hervormde diaconie. Echter, tussen gemeenteraad en diaconie boterde het niet. De gemeenteraad vond de armenzorg te duur en niet effectief genoeg. In juni 1848 liep het helemaal fout.
Thorbecke en de armenzorg
Het college van B&W wilde uit onvrede met het gevoerde beleid de door de kerk benoemde diakenen uit het Huiszittenhuis aan de Oude Rijn verwijderen. Daarbij vielen rake klappen. De zaak was verhard door de principiële opstelling van de liberale raadsleden onder aanvoering van J.R. Thorbecke. Hij stelde dat de armenzorg bij de overheid thuishoorde en niet bij de kerk. Thorbecke kon als regeringsleider deze ideeën niet verwezenlijken: zijn kabinet viel door de antikatholieke en antiliberale Aprilbeweging van 1853. en kon toen eerst deelen in de huisselijke vreugde over de verjaardag van mijn zoontje MichaëlMichael Rutgers van der Loeff (1840-1899)
Een zoon van Abraham, hij noemt hem zowel "Michael" als "Michaël" (dus met en zonder trema).

Geboren: zondag 15 november 1840 te Noordbroek, Midden-Groningen, Groningen
Overleden: donderdag 24 augustus 1899 te Groningen, Groningen
Beroep: Advocaat en procureur in Veendam (bij oom Markus), Appingedam en laatstelijk te Groningen, Lid van de Provinciale Staten van Groningen
Ouders: Abraham Rutgers van der Loeff (1808-1885), Romelia van der Tuuk (1813-1886)
Echtgenote: Gizelina Margaretha van der Loeff (gehuwd 3 augustus 1869)
Kinderen: Paulus Adrianus (1870-1949), Romelia (1872-1917), Cornelia Ebelina (1873-1937), Suzanna Maria (1876-1953), Aafjen Sjabbina (1881-1965), Abraham (1882-1961)
. 's Namiddags deed ik huisbezoek en bezocht vervolgens Leenbrugge, die een kind verloren [had] en v[an] d[er] PotCombertus Willem van der Pot (1813-1891)
Bestudeerde leven en werk van Basilius de Grote (Biogr.lex.deel 2, p.371).
Woonplaats: Leiden, Rotterdam.

Geboren: dinsdag 28 september 1813 te Rotterdam, Zuid-Holland
Overleden: zondag 19 april 1891 te Rotterdam, Zuid-Holland
Beroep: Remonstrants predikant te Haarlem (vanaf 1836 tot 1838), Remonstrants predikant te Leiden (vanaf 1838 tot 1853), Remonstrants predikant te Rotterdam (vanaf 1853 tot 1879)
Ouders: Gerrit van der Pot (1775-1851), Debora Petronella Burger (1778-1867)
Echtgenote: Johanna Jacoba Heemskerk (gehuwd 26 april 1838)
die krank is.

Alle vragen, opmerkingen en correcties zijn welkom via het Contact formulier.

Transcriptie: drs. E.Th.A. (Ellen) Broersen-Koster
Scan nummer: 086